3 /3- Παγκόσμια Ημέρα Άγριας Ζωής- Eλληνικά Δάση

 

Η 3η Μαρτίου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Άγριας Ζωής στις 20 Δεκεμβρίου του 2013. Στόχος ήταν η αύξηση της ευαισθητοποίησης για τα άγρια ζώα και φυτά που υπάρχουν στο πλανήτη.  Η σημερινή ημέρα , φέτος είναι αφιερωμένη στην αξία των δασών για τον άνθρωπο. Συγκεκριμένα σύμφωνα με το  wildlifeday.org η θεματολόγιά της ημέρας είναι " Forests and Livelihood: Sustaining People and Planet". 

Τα δάση είναι υπέροχα τοπία, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Τα δάση αποτελούν αποθήκες οξυγόνου και πνεύμονες ζωής σε έναν πλανήτη που οι ανθρώπινες δραστηριότητες επεκτείνονται διαρκώς έναντι των φυσικών οικοσυστημάτων. Δεν είναι όμως δυνατό να επεκταθούμε σε όλη την επιφάνεια της καθώς πέρα από τα χρήματα, υπάρχουν άυλα αγαθά που είναι αναγκαία για την ύπαρξη των έμβιων οργανισμών του πλανήτη.

Με αφορμή λοιπόν τη σημερινή ημέρα θα αναφέρουμε μερικά στοιχεία για τα ελληνικά δάση. Στην Ελλάδα το ποσοστό κάλυψης της χερσαίας χώρας με δασικά οικοσυστήματα  φθάνει το 65% (ΕΤΕ,2011). Η  “υγεία” τους εξαρτάται από βασικές παραμέτρους όπως είναι η θερμοκρασία, η ηλιακή ακτινοβολία και η διαθέσιμη ποσότητα νερού. Η αύξηση της θερμοκρασίας όπως καταγράφεται σε παγκόσμια κλίμακα μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη τους λόγω της προσαρμογής τους σε πιο ψυχρά κλίματα. Μια πιθανή προσαρμογή για παράδειγμα των δασών της ελάτης είναι να επιλέξουν γενετικά να αναπτύσσονται σε υψηλότερα υψόμετρα (ΕΤΕ, 2011). Ένα θετικό στοιχείο που μπορεί να παρουσιαστεί είναι σύμφωνα με τους Chmielewsi and Rotzer (2001 ,όπως αναφέρεται στο ΕΤΕ, 2011: 218) η επέκταση της αυξητικής περιοδού των φυτών  λόγω κλιματικής αλλαγής από 10 έως 15 μέρες.

Όμως υπάρχει και μία μεγάλη απειλή για τη διατήρηση των δασών στην Ελλάδα.  Αυτή δεν  είναι άλλη από τις πυρκαγιές .Τα δασικά οικοσυστήματα στην Ελλάδα πλήττονται συχνά από πυρκαγιές. Αν και τα ελληνικά δάση αποτελούν κομμάτι των μεσογειακών οικοσυστημάτων στα οποία η φωτιά είναι ένα φυσικό φαινόμενο διατήρησης τους το μεγάλο πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι η πληθώρα των πυρκαγιών που προκύπτουν προέρχονται από ανθρωπογενή αίτια.  Σύμφωνα με έκθεση της WWF  το 90% των πυρκαγιών είναι αποτέλεσμα ανθρωπίνων δραστηριοτήτων. Στην Ελλάδα μάλιστα ένα ποσοστό 20-30% των πυρκαγιών που προκαλούνται από τον ανθρώπινο παράγοντα δεν είναι από κάποια απροσεξία αλλά δημιουργούνται επίτηδες. Δυστυχώς,  στη Μεσόγειο αυξάνεται ο αριθμός των εβδομάδων που κρίνονται επικίνδυνες για πρόκληση πυρκαγιών σε ποσοστό από 20-34%. Το άμεσο αποτέλεσμα του παραπάνω συμβάντος είναι η μετατροπή υψηλών δασών σε χαμηλή βλάστηση.

Μπορεί να νομίζεις πως οι αναδασώσεις είναι ένας τρόπος για να επανέλθει το τοπίο στη πρότερη του κατάσταση. Ωστόσο πολλές φορές αυτό δεν είναι αληθές. Ο λόγος για τον οποίο μπορεί ακόμα και να προκληθεί διατάραξη είναι «καθώς συνήθως χρησιμοποιούνται είδη ξενικά προς την περιοχή, τα οποία διαταράσσουν τη φυσική ισορροπία που υπάρχει μεταξύ των διαφόρων οργανισμών, με μοιραίο επακόλουθο σε πολλές περιπτώσεις τις εκρήξεις εντόμων»(Παπαγεωργίου, Καρέτσος, Κατσαδωράκης,2012) .

Bρείτε  μας στο Facebook : Blog περιβαλλοντικών θεμάτων: env-gr.blogspot.com και

                   στο Instagram: @envgrblog

Eπιμέλεια : Σοφία Χανιώτη, Περιβαλλοντολόγος MSc

Βιβλιογραφία

• Εθνική τράπεζα της Ελλάδας, 2011. Οι περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα
• Παπαγεωργίου, Α.Χ.,  Καρέτσος, Γ. και Κατσαδωράκης ,Γ., 2012. Το δάσος: Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση. WWF Ελλάς, Αθήνα.
• www.wild-anima.gr/i-chersea-panida/ 
• www.wildlifeday.org
• www.wwf.gr/ti_kanoume/fysh/dasi/pyrkagies/