Διεθνής Ημέρα Μείωσης Φυσικών Καταστροφών -13/10

 

Η Διεθνής Ημέρα Μείωσης των Φυσικών Καταστροφών καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1989, με το σκεπτικό ότι ο άνθρωπος είναι αδύνατον να κυριαρχήσει στις δυνάμεις της φύσης, είναι όμως δυνατόν να μειώσει τις καταστροφικές τους συνέπειες. Στις 21 Δεκεμβρίου 2009 με το ψήφισμα 64/200 αποφασίστηκε να οριστεί η 13η Οκτωβρίου ως η Διεθνής ημέρα Μείωσης των Φυσικών Καταστροφών.

Μια καταστροφή τυπικά (αλλά όχι καθολικά και όχι παγκοσμίως) ορίζεται με όρους ενός επεισοδίου το οποίο γίνεται συλλογικά αντιληπτό ως πολύ βλαβερό/επιζήμιο (Perry & Quarantelli, 2005). Οι παράγοντες της καταστροφής μπορούν να διαφέρουν πολύ, αλλά στους περισσότερους παραδοσιακούς ορισμούς εμπίπτουν στην κατηγορία των δυνάμεων της φύσης (φυσικές καταστροφές). Ένας κατάλογος καταστροφών τυπικά περιλαμβάνει πλημμύρες, καταιγίδες, τσουνάμι και σεισμούς που έχουν προκαλέσει μεγάλες ανθρώπινες απώλειες και ζημιές υλικών υποδομών. Στο παρελθόν οι ερευνητές των καταστροφών έχουν προσέξει λιγότερο άλλους τύπους καταστροφών όπως η τρομοκρατία, οι ομηρίες, οι εθνικές συγκρούσεις και οικονομικές και τεχνολογικές αστοχίες μεγάλης κλίμακας (Λέκκας & Ανδρεαδάκης, 2015).

Ανά τα έτη υπάρχει πληθώρα τέτοιων καταστροφών. Ποιος μπορεί να ξεχάσει τη πυρκαγιά στο Μάτι 2018, τις πλημμύρες στη Μάνδρα το 2017 ή το σεισμό στην Αϊτή  το 2010!

Η πυρκαγιά στο Μάτι είχε 102 θύματα. Σύμφωνα με τον καθηγητή Γιόχαν Γκέοργκ Γκόλνταμερ βασική αιτία της πυρκαγιάς και των επιπτώσεων αυτής ήταν η αλλοίωση του φυσικού τοπίου και η αλλαγή χρήσης γης.

Η καταστροφή στη δυτική Αττική με τους 25 νεκρούς είναι η τρίτη μεγαλύτερη καταστροφή στην Αττική.  Ο καθηγητής Ευθύμιος Λέκκας, που άνοιξε τις μαρτυρικές καταθέσεις ενώπιον του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου, εστίασε την κατάθεση του σε δύο άξονες που καθόρισαν το τραγικό αποτέλεσμα των 25 νεκρών και των τεράστιων υλικών καταστροφών. Ο πρώτος σύμφωνα με τον κ. Λέκκα, αφορά την ένταση της βροχόπτωσης και ο δεύτερος την απουσία πλαισίου, όπως αυτό της αντισεισμικής προστασίας, για τις πλημμύρες και τις φωτιές.

Οι ανθρώπινες απώλειες από τον σεισμό της Αϊτής υπερβαίνουν τις 200.000 (με πιθανό όριο τις 300.000), όπως ανακοινώθηκε στις 19 Ιανουαρίου από τον PAΗΟ (Pan American Health Organization) με αδρές εκτιμήσεις των δεδομένων του από τις πρώτες 5 ημέρες μετά τον σεισμό.

Όταν ένας κίνδυνος εκδηλώνεται προκαλεί καταστροφές και διαταράσσει τις ισορροπίες και την εξέλιξη μιας κοινωνίας. Ο χώρος της Διαχείρισης Καταστροφών είναι νέος και ταχύτατα αναπτυσσόμενος. Δημιουργήθηκε από πολύ συγκεκριμένες ανάγκες που γίνονται όλο και πιο έντονες στις σύγχρονες αναπτυσσόμενες κοινωνίες και αναφέρονται επιγραμματικά:

·        Η ανάγκη της αναγνώρισης των κινδύνων και των δυσμενών επιπτώσεων τους, πριν αυτοί εκδηλωθούν.

·        Η ανάγκη λήψης κατάλληλων μέτρων σε προληπτικό επίπεδο για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων.

·        Η ανάγκη σχεδιασμού δράσεων απόκρισης για την ανακούφιση και σύντομη επαναφορά της πληγείσας περιοχής και πληθυσμού της στους αρχικούς ρυθμούς ανάπτυξης. (Λέκκας & Ανδρεαδάκης, 2015)

Όπως αναφέρθηκε και στην αρχή ο άνθρωπος είναι αδύνατον να κυριαρχήσει στις δυνάμεις της φύσης, είναι όμως δυνατόν να μειώσει τις καταστροφικές τους συνέπειες. Μπορεί ο άνθρωπος να μη μπορεί να ελέγξει τη φύση αλλά μπορεί να μειώσει με τις πράξεις του τις επιπτώσεις των φυσικών καταστροφών.

Με αφορμή την ημέρα αυτή γίνεται μια προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών για τη μείωση και την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.

Βιβλιογραφία

·        https://agrosimvoulos.gr/diethnis-imera-miosis-fisikon-katastrofon/

         Σημειώσεις μαθήματος: Εισαγωγή στη Θεωρία της Διαχείρισης Καταστροφών και Κρίσεων του ΕΚΠΑ
http://elekkas.gr/index.php/en/epistimoniko-ergo/scientificmissions/921-haiti
https://www.ant1news.gr/eidiseis/article/572249/plimmyres-stin-mandra-o-lekkas-gia-ta-aitia-tis-polynekris-tragodias
https://www.cnn.gr/ellada/story/141399/koryfaios-kathigitis-apokalyptei-ti-vasiki-aitia-tis-fonikis-pyrkagias-sto-mati

 Bρείτε  μας στο Facebook : Blog περιβαλλοντικών θεμάτων: env-gr.blogspot.com και

                   στο Instagram: @envgrblog

Επιμέλεια: Eλπίδα Φερεντίνου, Περιβαλλοντολόγος