ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑ: ΟΡΙΟ ΔΟΜΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΑΙΓΙΑΛΟΥ 0Μ!

 

Η Ελλάδα μπορεί να υπερηφανεύεται για μια από τις μεγαλύτερες ακτογραμμές στον κόσμο, που εκτείνεται σε πάνω από 13.600 χιλιόμετρα (περίπου 8.498 μίλια) . Η Ελλάδα είναι γνωστή για το τεράστιο αρχιπέλαγος της, με περίπου 6.000 νησιά και νησίδες διάσπαρτα σε όλο το Αιγαίο και το Ιόνιο Πέλαγος, κάνοντας τις ακτές της απίστευτα ποικιλόμορφες και γραφικές.

Η ελληνική ακτογραμμή διαθέτει ποικίλα τοπία, όπως αμμώδεις παραλίες, απόκρημνους βράχους, απομονωμένους κολπίσκους και βραχώδεις ακτές. Η Ελλάδα είναι γνωστή ως τουριστικός προορισμός λόγω του φυσικού κάλους της που συνδέεται άμεσα με το παραθαλάσσιο σκηνικό της. Η διατήρηση της οικολογικής ακεραιότητας των παράκτιων οικοσυστημάτων απαιτεί προσεκτική διαχείριση και αποφυγή επιζήμιων δραστηριοτήτων στην κύρια ακτογραμμή.

Με την ελαχιστοποίηση της καταστροφής των οικοτόπων, μπορούμε να προστατεύσουμε την παράκτια βιοποικιλότητα και να διασφαλίσουμε τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα αυτών των πολύτιμων οικοσυστημάτων. Δραστηριότητες όπως οι βιομηχανικές απορρίψεις, τα λύματα, οι γεωργικές απορροές και τα θαλάσσια απορρίμματα μπορούν να οδηγήσουν σε ρύπανση των παράκτιων υδάτων και των ιζημάτων. Η ρύπανση αυτή επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα των υδάτων, βλάπτει τους θαλάσσιους οργανισμούς και διαταράσσει τα παράκτια οικοσυστήματα (UNEP, 2014).

Παρά τη φυσική ομορφιά της, η ελληνική ακτογραμμή αντιμετωπίζει περιβαλλοντικές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της διάβρωσης των ακτών, της ρύπανσης από τις ναυτιλιακές και τουριστικές δραστηριότητες και τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Tο πλούσιο φυσικό της περιβάλλον φαίνεται ότι αποτελεί απλά ένα μέσο για απόκτηση χρημάτων για το ίδιο το κράτος δίχως να νοιάζεται για το παράγοντα ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ.

Μάλιστα, σύμφωνα με νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που φέρει τίτλο «Όροι αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές και άλλες διατάξεις» καθορίζονται σημαντικά ζητήματα για την ζώνη του αιγιαλού.  Πιο συγκεκριμένα, με εισήγηση όπως φαίνεται του ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ διαβάζουμε για το καθορισμό ορίου δόμησης από τον αιγιαλό 0μ. 0 μέτρα, ΜΗΔΕΝ. Δηλαδή δόμηση πάνω στον αιγιαλό με σύμφωνη γνώμη και νομοσχέδιο του κράτους! Μία πρωτοτυπία σε ένα κράτος που εξαρτάται τόσο πολύ από το νησιωτικό (και όχι μόνο) τουρισμό προβάλλοντας τις μπλε θάλασσες και τις ονειρεμένες ακτές της αποφασίζει ότι κάθε λογής δραστηριότητα μπορεί να συμβαίνει στον αιγιαλό. Φυσικά εντύπωση κάνει ότι σε μία τέτοια απόφαση το Υπουργείο Περιβάλλοντος δεν υπάρχει πουθενά.

Τι είναι όμως ο αιγιαλός και γιατί είναι σημαντικός; Ο αιγιαλός αποτελεί ζωτική διεπαφή μεταξύ χερσαίου και θαλάσσιου περιβάλλοντος. Ο όρος "αιγιαλός" χρησιμοποιείται για να περιγράψει το τμήμα της παραλίας όπου φθάνουν τα κύματα κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών. Είναι η περιοχή όπου η θάλασσα φθάνει στην ακτή και τα κύματα συχνά σχηματίζουν τον αιγιαλό καθώς σπάνε στην ακτή. Ο αιγιαλός μπορεί να διαμορφωθεί από τη δράση των κυμάτων και των παράκτιων ρευμάτων και μπορεί να παρουσιάζει διάφορα χαρακτηριστικά, όπως άμμος, βότσαλα ή βράχια, ανάλογα με τη γεωλογία και τη φυσική κατάσταση της περιοχής. Φιλοξενεί ποικίλα οικοσυστήματα και παρέχει πολυάριθμες οικοσυστημικές υπηρεσίες.

Η τήρηση της γραμμής του αιγιαλού αποτελεί κρίσιμο μέτρο για την προστασία και διατήρηση του παράκτιου περιβάλλοντος. Οι παράκτιες περιοχές συχνά στεγάζουν μεγάλη ποικιλία οικοσυστημάτων και ειδών. Η διατήρηση της γραμμής του αιγιαλού επιτρέπει στην εν λόγω βιοποικιλότητα να παραμείνει ακέραιη. Σύμφωνα με μελέτες, ένας παράκτιος χώρος μήκους 100 μέτρων μπορεί να στεγάσει πάνω από 300 είδη πουλιών, ενώ περισσότερα από 600 είδη διαφόρων φυτών και ζώων μπορεί να επωφεληθούν από το οικοσύστημα του αιγιαλού.

Πρόσφατες μελέτες υπογραμμίζουν τη σημασία των παράκτιων οικοσυστημάτων για την παροχή πολύτιμων οικοσυστημικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένης της παροχής ενδιαιτημάτων, της δέσμευσης άνθρακα και της σταθεροποίησης της ακτογραμμής (Barbier et al., 2020). Η διατήρηση αυτών των οικοσυστημάτων είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, τη στήριξη της αλιείας και την προστασία των παράκτιων κοινοτήτων από φυσικούς κινδύνους.

Η αιγιαλική ζώνη λειτουργεί ως φυσικό φράγμα που αποτρέπει την εκτροπή της άμμου προς το εσωτερικό της ξηράς και την εισροή θαλασσινού νερού σε βιότοπους . Μια μόνο εκτροπή μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στο οικοσύστημα της παράκτιας περιοχής. Η διατήρηση του φυσικού σχήματος του αιγιαλού συμβάλλει στην απορρόφηση και απομάκρυνση του νερού κατά τη διάρκεια πλημμυρών, μειώνοντας τον κίνδυνο πλημμυρικών καταστροφών.

Ανθρώπινες δραστηριότητες όπως οι κατασκευές, η αστική ανάπτυξη και ο εντατικός τουρισμός μπορούν να οδηγήσουν σε καταστροφή των οικοτόπων κατά μήκος της ακτογραμμής. Η καταστροφή αυτή απειλεί την επιβίωση πολλών φυτικών και ζωικών ειδών που βασίζονται σε παράκτιους οικοτόπους για αναπαραγωγή, διατροφή και καταφύγιο (Lotze et al., 2006). Ανθρώπινες δραστηριότητες όπως η εκβάθυνση, η εξόρυξη άμμου και η παράκτια μηχανική μπορούν να διαταράξουν τις φυσικές διεργασίες ιζημάτων, οδηγώντας σε επιτάχυνση της διάβρωσης σε ορισμένες περιοχές και σε καθίζηση σε άλλες. Αυτό μπορεί να αλλοιώσει τα παράκτια τοπία, να υποβαθμίσει τα ενδιαιτήματα και να αυξήσει την ευπάθεια των παράκτιων κοινοτήτων στις καταιγίδες και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας (Kraus & McDougal, 1996).

Πρόσφατες έρευνες υπογραμμίζουν την ευπάθεια των ακτογραμμών στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, συμπεριλαμβανομένης της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, των κυμάτων καταιγίδων και της διάβρωσης των ακτών (Nicholls et al., 2019). Η διατήρηση των φυσικών παράκτιων ρυθμιστικών ζωνών, όπως οι αμμόλοφοι, οι υγρότοποι και τα μαγκρόβια, είναι απαραίτητη για τον μετριασμό αυτών των επιπτώσεων και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των ακτών.

Επιπλέον, οικονομικές αναλύσεις υπογραμμίζουν τα σημαντικά οικονομικά οφέλη των έργων διατήρησης και αποκατάστασης των ακτών (Arkema et al., 2021). Η επένδυση στη διατήρηση των παράκτιων περιοχών όχι μόνο ενισχύει την υγεία των οικοσυστημάτων, αλλά δημιουργεί επίσης ευκαιρίες απασχόλησης, υποστηρίζει τον τουρισμό και αυξάνει τις αξίες των ακινήτων. Οι τουρίστες προτιμούν να επισκέπτονται παραλίες που διαθέτουν φυσική ομορφιά και περιβαλλοντική ακεραιότητα.

Συνολικά, η τήρηση της γραμμής του αιγιαλού διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στη διατήρηση του παράκτιου περιβάλλοντος, προστασίας της βιοποικιλότητας και διασφάλισης της βιωσιμότητας των παράκτιων οικοσυστημάτων. Πως γίνεται λοιπόν για ένα τέτοιο ζήτημα να μην έχει ΑΠΟΨΗ ΚΑΙ ΛΟΓΟ το ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ;

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε τόσο στο κείμενο που υπογράφει η WWF HELLAS από την οποία προέρχεται και η κύρια εικόνα του άρθρου (εδώ) καθώς και το ίδιο το κείμενο του νομοσχεδίου (εδώ)!

• Arkema, K. K., Sanchirico, J. N., & Lester, S. E. (2021). The value of coastal ecosystems for climate change mitigation: A systematic review. PloS one, 16(2), e0244106.
• Barbier, E. B., Hacker, S. D., Kennedy, C., Koch, E. W., Stier, A. C., & Silliman, B. R. (2020). The value of estuarine and coastal ecosystem services. Ecological Monographs, 90(3), e01414.
• Kraus, N. C., & McDougal, W. G. (1996). The effects of dredging and sediment disposal on tidal marshes: A literature review. ERDC/EL TR-96-14, US Army Engineer Waterways Experiment Station, Vicksburg, MS.
• Lotze, H. K., Lenihan, H. S., Bourque, B. J., Bradbury, R. H., Cooke, R. G., Kay, M. C., ... & Jackson, J. B. (2006). Depletion, degradation, and recovery potential of estuaries and coastal seas. Science, 312(5781), 1806-1809.
• Nicholls, R. J., Hutton, C. W., Lázár, A. N., Adger, W. N., Allan, A., Arto, I., ... & Payo, A. (2019). Global projections of river flood risk in a warmer world. Earth's Future, 7(2), 171-182.
• United Nations Environment Programme (UNEP). (2014). Marine Litter: A Global Challenge. Nairobi, Kenya: UNEP.

           Βρείτε  μας στο Facebook : Envgrblog και στο Instagram: @envgrblog